4.3 Toelichting op het overzicht van baten en lasten

Analyse afwijkingen begroting (na wijziging) en jaarstukken

In BBV artikel 28-a is bepaald dat in de toelichting op het overzicht van baten en lasten bij de begroting en bij de jaarrekening een analyse van de afwijkingen tussen de begroting na wijziging en de jaarstukken wordt gevoegd. In onderdeel “A Jaarverslag” staat per programma een uitvoerige specificatie van afwijkingen.
De rekening sluit met een werkelijk overschot van afgerond € 8,4 miljoen (inclusief reservemutaties). Het tekort van de begroting na wijziging bedraagt € 0,8 miljoen.

Het verschil tussen de gewijzigde begroting en de rekening bedraagt afgerond € 9,2 miljoen voordelig. Belangrijkste oorzaak hiervan betreft budgetoverheveling van resterende middelen lokaal coronafonds, lokaal werkkrediet Oekraïne, noodfonds op algemene dekkingsmiddelen (totaal € 3,5 miljoen). Tevens zijn via de decembercirculaire gemeentefonds middelen beschikbaar gesteld waarvan € 2,8 miljoen beschikbaar moet blijven voor taken in 2023. Deze circulaire verschijnt dermate laat in het jaar dat de begroting hiervoor niet meer gewijzigd kan worden, zodat dit altijd een afwijking in de rekening oplevert. Twee overige afwijkingen van substantiële omvang zijn resterende middelen bij jeugdhulp (€ 4,4 miljoen) en een verkoopopbrengst ad. € 3,9 miljoen in de Loeten die faseert naar 2023.

Een uitgebreide toelichting op de verschillen staat in het hoofdstuk “programmaverantwoording”.

Hierna volgt een overzicht van de grootste afwijkingen ten opzichte van de begroting met een minimale omvang van € 300.000. Daarnaast worden enkele kleinere afwijkingen gemeld als die samenhangen met een beslispunt in deze rekening.

Rekening houdend met de faseringsverschillen (met name Lokaal coronafonds) en latere winstafdracht grondexploitaties is het resultaat 2022 niet € 9,2 miljoen, maar afgerond € 6 miljoen positiever ten opzichte van het begrote tekort 2022 van € 0,8 miljoen.

begrotingsoverschrijding per programma
Voor het beoordelen van geconstateerde fouten en onzekerheden in de jaarrekening voor het aspect rechtmatigheid wordt een percentage van de lasten + dotaties aan de reserves gehanteerd (zie regel resultaat bij de kolom "lasten rekening 2022", zoals staat vermeld in de vorige paragraaf "4.2 Overzicht baten en lasten totaal per programma": € 342 miljoen):
# voor fouten geldt een goedkeuringstolerantie van 1%: afgerond € 3,4 miljoen;
# voor onzekerheden geldt een goedkeuringstolerantie van 3%: afgerond € 10,2 miljoen.

In het kader van de rechtmatigheidtoetsing dient de accountant in het verslag van bevindingen aan te geven welke begrotingsoverschrijdingen nog moeten worden geautoriseerd door de raad. Daartoe dienen deze overschrijdingen goed herkenbaar in de jaarstukken te worden opgenomen. Onderstaand overzicht geeft hierover uitsluitsel, waarbij een positief verschil moet worden toegelicht.

De afwijking betreft:

• programma 6: Dotatie aan de voorziening Algemene Pensioenwet Politiek Ambtsdragers (APPA) ad. € 877.000. Dit is gebaseerd op de geactualiseerde overdrachtswaarde, zoals die door een extern specialist jaarlijks wordt berekend.

Er is een aantal verschillende begrotingsoverschrijdingen te onderscheiden. Bovenstaande post valt onder de laatste categorie:

• Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten;
• Kostenoverschrijdingen bij open einde (subsidie)regelingen;
• Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaand beleid (bijvoorbeeld dotatie voorziening).

Deze overschrijdingen zijn onrechtmatig, maar tellen niet mee voor het oordeel omtrent de rechtmatigheid van de accountant.