2.5 Ruimtelijke ontwikkeling

Financieel overzicht

0.3 Beheer overige gebouwen en gronden

Energiebesparende maatregelen (voordeel € 195.000)
Er zijn energiebesparende maatregelen bij vier sportaccommodaties uitgevoerd voor totaal € 130.000. Deze kosten voor sportcomplexen zijn verantwoord onder taakveld 5.2 sportaccommodaties. Het overige bedrag van € 65.000 is te klein om over te hevelen en kan vrijvallen.

Externe advieskosten (nadeel € 203.000)
Voor Uilenstede 106 is er een aankoopkeuring uitgevoerd. Momenteel wordt het pand ingezet voor opvang Oekraïners. Tot heden is de beslissing tot aankoop niet genomen. De dekking voor de kosten van aankoopkeuring zijn in de tweede tijdvak ten onrechte vrijgevallen. Verder zijn er algemene kosten gemaakt voor inspecties op panden waar geen aparte begroting voor is.

Jaarlijkse onderhoudslasten (nadeel € 306.000)
Dit betreft een incidenteel nadeel vanwege:

• een aantal niet verrekenbare coronamaatregelen voor eigen panden uit 2020 en 2021. Deze stonden nog op de balans en zijn in 2022 definitief afgewikkeld in de exploitatie van Vastgoed voor totaal € 90.000;
• een aantal niet verrekenbare kosten uit voorgaande jaren voor vergoeding rioolrechten en energiekosten welke in 2022 definitief afgewikkeld zijn met de exploitatie van Vastgoed voor totaal € 55.000.

Tevens bevat het een structureel nadeel door inflatiestijging in de tweede helft van 2022, waardoor de overige onderhoudslasten € 161.000 hoger zijn uitgekomen dan verwacht. In 2023 worden de structurele hogere onderhoudslasten betrokken in de actualisatie van de pandenbegroting.

Hogere dotatie voorziening overige gebouwen (nadeel € 109.000)
Bij de Perspectiefnota 2023 is een hogere structurele dotatie opgenomen vanwege de kostenstijgingen voor onderhoudswerkzaamheden. Deze verhoging is per abuis in programma 2, taakveld 5.2 Sportaccomodaties begroot, terwijl deze hogere dotatie thuishoort bij programma 5, taakveld 0.3 Beheer gebouwen. De werkelijke dotatie 2022 is wel verantwoord bij programma 5, waardoor hier een nadeel ontstaat ten opzichte van de begroting en waardoor in programma 2 een voordeel ontstaat ten opzichte van de begroting. Het saldo van deze twee afwijkingen is neutraal.

Noorddamcentrum, lagere baten (nadeel € 75.000)
Bij de uitvoering van de renovatie is gelijktijdig de toneelvloer aangepast. In de begroting is rekening gehouden met een eigen bijdrage van € 75.000 in 2022. Er wordt een leningovereenkomst afgesloten waarbij deze bijdrage de komende 10 jaar vanaf 2023 wordt afgelost. Deze nieuwe afspraak zal in het 1ste tijdvak 2023 worden verwerkt.

Lagere huurinkomsten (nadeel € 70.000)
Dit betreft voornamelijk lagere incidentele huurbaten vanwege verbouwingen van Bourgondische laan 43 en Voerman 2a. Na de verbouwing komen er nieuwe huurders in deze panden.

Startkoop (voordeel € 158.000)
De gemeenteraad heeft in februari 2009 de beleidsnotitie koopstarters vastgesteld. Bij aankoop van tranches of bij de verkoop van de woning vloeien gelden terug naar de gemeente. De ontvangen tranches worden gestort in de reserve Startkoop en Startersleningen. Deze reserve wordt ingezet bij nieuwe besluitvorming over startersvoorzieningen.

In 2022 zijn negen tranches en bijbehorend bloot eigendom ontvangen voor € 640.000 (begroot € 481.000) en gestort in de reserve.

Verkoop percelen Elegast (nadeel € 156.000)
De verkoop van de percelen Elegast en bijbehorende aankoop van percelen aan de Krijgsman heeft niet plaatsgevonden in 2022 (zie ook investeringen en reserve kapitaallasten), maar faseert naar 2023. Via een beslispunt in de jaarrekening wordt verzocht om het budget voor verkoop/aankoop ad € 156.000 weer op te nemen in 2023.

0.63 Parkeerbelasting/2.2 Parkeren
Ten opzichte van de begroting is ongeveer € 449.000 minder opbrengst gerealiseerd:

• € 210.000 naheffingsaanslagen;
• € 123.000 parkeergelden en;
• € 116.000 lagere inkomsten uit vergunningen.

Naheffingsaanslagen (nadeel baten € 210.000)
De lagere inkomsten naheffingsaanslagen (NHA's) parkeerbelasting in het jaar 2022 zijn ontstaan door de manier van inzet en gebruik van de scanscooter. Er zit een correlatie tussen het totaal aantal scans, uitgevoerd door de scanscooter, en het aantal NHA’s dat uitgeschreven zijn (ongeveer 2,25%). Het totaal aantal scans uitgevoerd in 2022 is nagenoeg gelijk aan het totaal aantal scans uitgevoerd in 2021.  Door het werken met toezichthouders, die op straat de naheffingsaanslagen verwerken, wordt het totaal aantal scans vertraagd door de maximale handelingssnelheid van de toezichthouders. Er wordt gewerkt aan een nieuw proces van parkeertoezicht om meer effectiviteit en efficiency te geven.

Parkeerautomaten-GSM parkeren (nadeel baten € 123.000)
De lagere inkomsten parkeerautomaten/GSM parkeren in het jaar 2022 zijn ontstaan door afnemend gebruik door bezoekers van het fysiek betalen aan de parkeerautomaat en aanmeldingen via de mobiele telefoon (GSM). Door Corona naweeën en bezuinigingen komen er minder bezoekers dan voorheen in de binnenstad en maakt men minder gebruikt van de auto. Het beleid is de burger zo min mogelijk te belasten en de tarieven laag te houden. De laatste jaren is er een trend zichtbaar dat het gebruik van de parkeerautomaten afneemt en bezoekers stappen over naar GSM parkeren.

Parkeervergunningen (nadeel baten € 116.000)
Het tekort aan inkomsten parkeervergunningen in het jaar 2022 is ontstaan door vertraging in de uitbreiding van betaald parkeergebieden. Deze extra inkomsten zijn wel begroot. Daarnaast nemen bedrijven minder parkeervergunningen af dan begroot. Ondernemers en dienstverleners geven vaker aan, dat er hogere kosten worden gemaakt en minder klanten hebben dan voorheen. Beide zaken hebben invloed op het besluit om al dan niet een (extra) parkeervergunning aan te schaffen en/of bestaande vergunningen te verlengen. Ook bewoners nemen het besluit te wachten met het aanvragen van een tweede bewonersvergunning.
In 2022 zijn er aan specifieke doelgroepen extra gratis vergunningen verstrekt. Scholen, gelieerde onderwijsinstellingen en politie vragen meer vergunningen aan om hun secundaire arbeidsvoorwaarden aantrekkelijk te maken en hierdoor personeel te kunnen aannemen of te behouden.

parkeerbelasting en vergunningen (nadeel lasten € 64.000)
De lastenkant is toegenomen door extra aanschaf van parkeerautomaten voor de uitbreidingen in het jaar 2022. Ook de kosten van het parkeervergunningensysteem (Desyde) zijn toegenomen omdat er door bewoners gebruik wordt gemaakt van een telefonisch aanmeldsysteem voor bezoekers. Door een aanpassing van het beleid, mag elke bewoner hiervan gebruik maken in plaats van alleen de bewoners die niet om kunnen gaan met de overige beschikbare mogelijkheden. Er zijn aanzienlijk meer aanmeldingen waardoor er extra inzet nodig was om deze te verwerken. Ook de incidentele onderhoudskosten van de parkeerautomaten, waaronder vervangingskosten en reparatiekosten zijn in 2022 toegenomen.

3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur
Omdat het resultaat van de bouwgrondexploitaties elk jaar op de balans wordt opgenomen, is het saldo van baten en lasten in evenwicht. De belangrijkste uitzondering op dit evenwicht van baten en lasten zijn winstnemingen.

3.2 A) Afwijkingen die afwikkelen met het rekeningresultaat (nadeel € 3,9 miljoen)

3.2 A1: Mutaties winstafdrachten met invloed op het resultaat 2022 (nadeel €3,9 miljoen)

Zie toelichting onder 3.2 B2) neutrale afwijkingen.

3.2 A2: Mutaties verliesvoorziening met invloed op het resultaat 2022 (nihil)

3.2 B) Afwijkingen van lasten en/of baten van projecten, neutraal met balans
Over- en onderbestedingen op geraamde jaarbudgetten voor inkomsten en uitgaven van projecten worden vaak veroorzaakt door afwijking van de verwachte fasering per jaar. Deze afwijkingen hebben geen invloed op (de toereikendheid van) het projectbudget.

Omdat hierdoor het resultaat op het jaarbudget wijzigt, wijzigt ook het bedrag dat op de balans wordt opgenomen. De afwijking op de baten en lasten die betrekking hebben op de boeking naar de balans, bedraagt respectievelijk € 4,7 miljoen lagere baten en € 2,3 miljoen lagere lasten.

De afwijking op de baten en lasten zijn grotendeels te verklaren door ontwikkelingen binnen twee grondexploitaties. Bij de overige projecten zijn geen begrotingsafwijkingen groter dan € 100.000. Hiermee worden de voornaamste verschillen toegelicht.

3.2 B1: Bedrijventerrein Amstelveen Zuid (BTAZ)
Lagere lasten € 2,2 miljoen, neutraal met balans
De plankosten zijn niet volledig besteed in 2022 en de kosten bouw- en woonrijp maken schuiven door naar 2023 omdat het bestemmingsplan in 2022 nog niet onherroepelijk was door lopende beroepsprocedures bij Raad van State. In 2023 kwam de uitspraak met als kern dat het bestemmingsplan (met een tekstuele wijziging) onherroepelijk is en dat het exploitatieplan gewijzigd moet worden vastgesteld binnen 16 weken (vanaf de datum van uitspraak). De verwerving is in onderhandeling en vindt naar verwachting plaats in 2023.

3.2 B2: De Loeten
Lagere lasten € 74.000, lagere baten € 4,7 miljoen; neutraal met balans. Lager positief resultaat € 3,9 miljoen; invloed op rekeningresultaat
Eind 2022 bleek dat enkele voorgenomen grondverkopen niet in 2022 plaats zouden vinden, maar in 2023. Het betreft de gemeentelijke kavel en enkele reststroken die worden betrokken bij particuliere ontwikkelingen. De overeenkomsten voor deze ontwikkelingen waren al in 2022 in een contract ondergebracht en levering was in hetzelfde jaar verwacht. De ontwikkelaar van deze percelen vroeg om uitstel van de levering naar het eerste kwartaal van 2023, dit betreft een totaal van € 2,93 miljoen.
De verkoop van de gemeentelijke kavel was voorzien in 2022, maar er bleken meerdere geïnteresseerden te zijn. Door de benodigde tenderprocedure vanwege het Didam-arrest was verkoop niet meer mogelijk in 2022. Dit betreft een transactie van tenminste € 1,76 miljoen. Doordat de inkomsten niet gerealiseerd zijn, kon de winstneming niet plaatsvinden.

8.1 Ruimte en leefomgeving

8.1 A) Afwijkingen die afwikkelen met het rekeningresultaat (voordeel € 248.000)

8.1 A1: Projectorganisatie grote projecten (lagere lasten € 460.000; lagere baten € 129.000;
De uitgaven voor de projectorganisatie grote projecten A9 en Stadshart zijn € 460.000 lager dan begroot. Het is een optelsom van een aantal deelactiviteiten die nog niet geheel konden worden uitgevoerd. Het gaat met name om Vergunningenmanagement A9 en de gebiedsvisie A9. Als gevolg hiervan zijn de inkomsten van Rijkswaterstaat € 129.000 lager. De afwikkeling met de reserve "grote projecten" en de reserve "Stadshart" is hierdoor € 328.000 lager.

8.1 A2: Verkenning, Advies, Groenvisie, Visie Bovenkerkerweg (hogere lasten € 83.000)
Voor de verkenning van diverse projecten, algemene werkzaamheden en advies op de lopende projectenportefeuille, een verzoek Wet Open Overheid, het opstellen van de Groenvisie en de visie Bovenkerkerweg is in 2022 € 83.000 meer uitgegeven dan begroot.

8.1 B) Afwijkingen facilitaire projecten die afwikkelen met het rekeningresultaat (nadeel € 444.000)

Positieve resultaten   € 15.000 negatief (t.o.v. begroting)
Negatieve resultaten   € 85.000 negatief (t.o.v. begroting)

Dotatie voorziening   € 304.000 negatief
Vrijval voorziening   € 39.000 negatief

Zie voor de toelichting het aparte hoofdstuk "Facilitaire projecten met toelichting" (na kredieten).

8.2 Grondexploitaties (niet bedrijventerreinen)
Omdat het resultaat van de bouwgrondexploitaties elk jaar op de balans wordt opgenomen, is het saldo van baten en lasten in evenwicht. De belangrijkste uitzondering op dit evenwicht van baten en lasten zijn winstnemingen (en het corrigeren van teveel genomen winsten). Voor 2022 is sprake van een voordeel op dit taakveld van € 1,2 miljoen.

8.2 A) Afwijkingen die afwikkelen met het rekeningresultaat (voordeel € 1,2 miljoen)

8.2 A1: Mutaties winstafdrachten met invloed op het resultaat 2022 (voordeel € 1,9 miljoen)

Zie toelichting onder 8.2 B) neutrale afwijkingen.

8.2 A2: Mutaties voor de voorziening met invloed op het resultaat 2022 (nadeel € 660.000)
Voor 25% van het positieve resultaat van Heuven Goedhartlaan 15-17 is een voorziening getroffen in afwachting van de volledige betaling van de suppletie op de bouwgrond in 2023.

Voor nazorg en herstel van een aantal projecten moet in 2023 nog € 55.000 worden uitgegeven. Gezien de relatief geringe omvang van dit bedrag zijn de betreffende grondexploitaties afgesloten. Dit resulteert in hogere resultaatneming in 2022 op deze projecten. Via een beslispunt in de jaarrekening wordt verzocht om het restant budget ad € 55.000 weer beschikbaar te stellen in 2023.

8.2 B) Afwijkingen van lasten en/of baten van projecten, neutraal met balans
Over- en onderbestedingen op geraamde jaarbudgetten voor inkomsten en uitgaven van projecten worden over het algemeen veroorzaakt door afwijkingen ten opzichte van de verwachte fasering per jaar. Deze afwijkingen hebben geen invloed op (de toereikendheid van) het projectbudget.

Omdat hierdoor het resultaat op het jaarbudget wijzigt, wijzigt ook het bedrag dat op de balans wordt opgenomen. De afwijking op de baten en lasten die betrekking hebben op de boeking naar de balans, bedraagt respectievelijk € 2,6 miljoen hogere baten en € 1,3 miljoen lagere lasten.

De afwijkingen van baten en lasten zijn grotendeels te verklaren door ontwikkelingen binnen acht grondexploitaties. Bij de overige projecten zijn geen begrotingsafwijkingen groter dan € 100.000. Hiermee worden de voornaamste verschillen toegelicht.

8.2 B1: Appellaan-Notenlaan fase 2
Lagere lasten € 60.000; neutraal met balans; Hoger negatief resultaat € 160.000; invloed op rekeningresultaat
Dit project bleek onhaalbaar voor de initiatiefnemer. Het project is afgesloten met een verlies van € 160.000. De grond blijft beschikbaar voor uitgifte.

8.2 B2: Carmenlaan
Lagere lasten € 51.000; neutraal met balans Hoger negatief resultaat € 333.000; invloed op rekeningresultaat
In 2022 is het haalbaarheidstraject afgerond met de beoogde koper van de gemeentegronden aan de Carmenlaan en de zelfrealisator. Dit traject heeft lang geduurd vanwege de complexiteit van de haalbaarheid. Uiteindelijk is geconcludeerd dat het project niet haalbaar is.
De gemeente verleent verder geen medewerking aan het in exploitatie brengen van de gronden van de zelfrealisator. De historische plankosten voor dit facilitaire deel kunnen niet meer worden verhaald en worden als verlies genomen.

8.2 B3: Landtong
Lagere lasten € 449.000; neutraal met balans
Door vertraging in het slopen van de schoolgebouwen is het bouwrijp maken wel gestart in 2022 maar niet gereed gekomen. De voorbereiding van de tender voor de gronduitgifte is niet gestart en start in 2023. Hierdoor zijn plankosten lager in 2022. Budgetten voor werkzaamheden sloop, bouwrijp maken, tender en plankosten zijn doorgeschoven naar 2023.

8.2 B4: Middenwaard
Lagere lasten € 169.000; neutraal met balans. Lager positief resultaat € 262.000; invloed op rekeningresultaat
De tender om deelgebieden 1 en 2 uit te geven is in 2022 niet gepubliceerd door onderzoek naar de mogelijke tijdelijke herhuisvesting van scholenlocatie Orion. Om die reden is het project vertraagd met ten minste 1 jaar. Als blijkt dat onderwijshuisvesting op locatie Middenwaard plaats gaat vinden, worden de gevolgen voor deze grondexploitatie daarin uiteraard meegenomen.
Deelgebied 3 en 4 zijn niet woonrijp opgeleverd in 2022. De werkzaamheden zijn wel gestart, maar de oplevering staat gepland in Q1 2023. Hierdoor valt het resultaat ook lager uit.

8.2 B5: Orion
Lagere lasten € 110.000; neutraal met balans
Het project Orion betrof in eerste instantie een Vastgoedproject met een mogelijke ruimtelijke ontwikkeling voor woningbouw. Uit het wenselijkheids- en haalbaarheidsonderzoek in 2021/2022 is gebleken dat nu eerst de sloop/nieuwbouw van de scholen wordt aangepakt. Hiervoor is vanuit dit project een verkeersonderzoek, een ambitieboek en een inloopavond opgeleverd. Woningbouw is voorlopig niet aan de orde. De gemaakte kosten zijn ten laste gebracht van het krediet Vastgoed en het ruimtelijk project is afgesloten.

8.2 B6: Van Heuven Goedhartlaan 15-17
Hogere baten € 2,6 miljoen, lagere lasten € 24.000; neutraal met balans. Hoger positief resultaat € 2,6 miljoen; invloed op rekeningresultaat
Met de ontwikkelaar van de Van Heuven Goedhartlaan 15-17 is overeenstemming bereikt over de nog te betalen suppletie. Deze inkomsten waren geraamd in 2023 waardoor nu in 2022 een voordeel ontstaat. Het project wordt afgesloten.

8.2 B7: Van Heuven Goedhartlaan 933
Lagere lasten € 264.000; neutraal met balans; Hoger positief resultaat € 141.000; invloed op rekeningresultaat
Het project Van Heuven Goedhartlaan 933 is afgerond en afgesloten. De kosten voor bouw- en woonrijp maken zijn niet volledig benodigd gebleken waardoor de kosten lager en het resultaat hoger zijn dan geraamd.

8.2 B8: Westwijk Zuidoost
Lagere lasten € 56.000; neutraal met balans. Lager positief resultaat € 268.000; invloed op rekeningresultaat
Door het opnieuw doorlopen van de ruimtelijke procedure is het project vertraagd en schuift de uitgifte door naar 2024. Hierdoor schuift de resultaatneming ook door. Per saldo is het effect op de eindwaarde van het project neutraal.

8.2 B9: Overig
Overige 15 projecten - lagere lasten € 143.000, neutraal met balans

8.3 Wonen en bouwen
Verlening Omgevingsvergunningen (nadeel € 1.070.000)
De legesinkomsten en de hiermee samenhangende lasten worden begroot op basis van (project) ontwikkelingen en verwachte vergunningaanvragen. Daarbij zit altijd een risico, hetgeen de gemeente niet zelf kan beïnvloeden. Onder andere markt ontwikkelingen, het tempo van de aanvrager zelf en de economische omstandigheden (stikstofproblematiek, oorlog in Oekraïne en hoge inflatie, stijging van rentepercentages) beïnvloeden of en wanneer een project daadwerkelijk tot een realisatiefase komt. Bovendien kan de gemeente alleen op basis van een inschatting van het initiatief een raming maken van de leges, terwijl een exact bouwplan nog niet bekend is. Dit alles leidt tot € 545.000 aan lagere baten dan was ingeschat voor 2022. De hieraan gerelateerde lasten zijn in 2022 € 130.000 lager.

De verhoging van de voorziening dubieuze debiteuren omgevingsvergunningen wordt niet begroot en ultimo jaar wordt de hoogte van de voorziening berekend. Voor 2022 was een storting van € 655.000 nodig.

Toezicht omgevingsvergunningen (voordeel € 350.000)
Bij grote projecten vanaf € 500.000 wordt op basis van een vastgestelde aanname een reservering gemaakt voor de te verwachten kosten met betrekking tot het noodzakelijke toezicht op die grote projecten inclusief de constructieve toets. Op basis van nacalculatie worden de projecten “afgerekend” nadat deze zijn afgerond. In 2022 valt € 234.000 van de reservering vrij voor toezicht op basis van een actuele berekening. Daarnaast zijn de gerelateerde kosten voor toezicht, voor projecten 2022 vanaf € 500.000, € 116.000 lager dan ingeschat.

Bewonersondersteuning (voordeel € 30.000)
Voor bewonersondersteuning wordt Stichting !Woon ingehuurd. De factuur voor de eindafrekening van 2022 is later binnengekomen dan verwacht en moest daardoor worden afgehandeld in 2023. Hierdoor zijn de verwachte uitgaven in 2022 lager.

Woonruimteverdeling (voordeel € 62.000)
Tijdens het opstellen van de begroting voor 2022 was nog niet duidelijk wanneer het nieuwe woonruimteverdeelsysteem voor de sociale huur in werking zou treden. Halverwege 2022 werd duidelijk dat dit op 16 januari 2023 zou zijn. Hierdoor zijn enkele verwachte kosten later gemaakt dan voorzien of niet gerealiseerd dit jaar. in 2023 zal nog een bedrag van € 29.000 in rekening worden gebracht.